Quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về thể chế Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa

Kế thừa những giá trị về hình thức cộng hòa dưới thể chế cộng hòa tư sản, tổng kết kinh nghiệm của Công xã Pari và mô hình Xô viết, Mác, Ăngghen và sau này là Lênin đã phác họa về thể chế cộng hòa vô sản (hay thể chế cộng hòa xã hội chủ nghĩa).

Theo C.Mác, “Xã hội này càng phát triển bao nhiêu, do vậy mà giai cấp tư sản ở một nước nào đó càng phát triển về mặt kinh tế bao nhiêu, và vì thế mà chính quyền nhà nước càng mang nặng tính chất tư sản, thì vấn đề xã hội nổi lên càng gay gắt

bấy nhiêu: ở Pháp gay gắt hơn ở Đức, ở Anh gay gắt hơn ở Pháp, dưới chế độ quân chủ lập hiến gay gắt hơn dưới chế độ quân chủ chuyên chế, dưới chế độ cộng hòa gay gắt hơn dưới chế độ quân chủ lập hiến”(1).