Nghiên cứu chuỗi giá trị ngành hàng sen tỉnh Đồng Tháp

Mục tiêu nghiên cứu là phân tích chuỗi giá trị ngành hàng sen tỉnh Đồng Tháp. Dữ liệu của nghiên cứu từ báo cáo có liên quan đến sản xuất, chế biến và tiêu thụ sen ở tỉnh Đồng Tháp và phỏng vấn trực tiếp 10 chuyên gia, nhà hỗ trợ chuỗi, 44 nông dân, 05 cơ sở sơ chế, 05 tiểu thương tại chợ đầu mối Bình Điền và 05 doanh nghiệp chế biến thành phẩm. Phương pháp nghiên cứu dựa vào khung lý thuyết chuỗi giá trị của Kaplinsky & Morris (2001), phương pháp Filière - Phân tích ngành hàng (CCA), mô hình SCP (Struture – Conduct Performance). Kết quả cho thấy, diện tích trồng sen ở Đồng Tháp có xu hướng giảm do tình trạng giá sen nguyên liệu không ổn định (66%) và tình trạng dịch bệnh trên cây sen nhiều. Người trồng còn rất hạn chế trong việc tiếp cận kiến thức kinh doanh và thị trường. Giá sen nguyên liệu biến động mạnh giữa các mùa vụ gây khó khăn cho các doanh nghiệp chế biến (59%). Các doanh nghiệp chưa đạt được kết quả thị trường về giá cả trước những tác động của cấu trúc và hoạt động thị trường. Giải pháp nâng cấp chuỗi giá trị sen là tập trung cải tạo giống, áp dụng khoa học, kỹ thuật trong chăm sóc, điều trị bệnh trên sen; nghiên cứu chế tạo máy móc trong khâu thu hoạch và sơ chế. Khâu sản xuất cần phát triển liên kết sản xuất qui mô lớn, sản xuất theo tiêu chuẩn GAP, hữu cơ. Khâu chế biến cần tăng cường nghiên cứu sản phẩm có giá trị kinh tế cao như tinh dầu sen, giấy từ bột sen, tơ lụa từ tơ sen. Khâu tiêu thụ cần mở rộng thị phần trong nước và hướng đến xuất khẩu. Xây dựng một cơ sở dữ liệu ứng dụng công nghệ blockchain1 kết nối tất cả các thông tin về diện tích, sản lượng và truy xuất được chuỗi liên kết tạo ra giá trị sản phẩm. Dữ liệu là cơ sở giúp các nhà quản lý nông nghiệp quy hoạch tổng thể tạo sự phát triển bền vững cho ngành hàng sen tỉnh Đồng Tháp.